Trách nhiệm hình sự khi gây tai nạn giao thông dẫn đến chết người
Thứ hai, 26/05/2025 | 11:32 (GMT+7)
Hỏi: Xin Luật sư giúp em với ạ! Em tham gia giao thông vào đêm muộn, do chủ quan nên đã vượt đèn đỏ gây tai nạn giao thông. Ngay khi xảy ra tai nạn, em đã gọi xe cấp cứu để đưa nạn nhân vào viện nhưng người ta đã tử vong ngay trên đường đi. Em không bỏ trốn mà đã gặp gia đình nạn nhân để xin lỗi người nhà và đưa ra mức bồi thường về tai nạn. Gia đình họ đồng ý nhận bồi thường của em và hứa không làm đơn khởi kiện em. Luật sư cho em hỏi, trong trường hợp này em có bị khởi tố hình sự không ạ?
Cảm ơn câu hỏi của bạn đọc, sau đây là phần giải đáp của Luật sư:
Điều 260 BLHS 2015 quy định tội vi phạm an toàn giao thông đường bộ không thuộc trường hợp khởi tố theo yêu cầu của bị hại nhưng người gây tai nạn vẫn có thể bị khởi tố nếu có căn cứ.
Tìm hiểu về tội vi phạm an toàn giao thông đường bộ
Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm đối với người tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ. Những trường hợp xảy ra như sau:
- Hành vi vi phạm an toàn giao thông đường bộ dẫn đến hậu quả làm chết người;
- Gây thương tích, tổn hại cho sức khỏe của 1 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên; nếu có 2 người trở lên mà tổng tỉ lệ tổn thương của những người này từ 61% đến 121%;
- Hành vi vi phạm gây thiệt hại về tài sản có giá trị từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
Hành vi vượt đèn đỏ của bạn là hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ 2008 theo quy định tại khoản 1 Điều 11. Và hậu quả của hành vi này đã trực tiếp dẫn đến cái chết cho một người nên cơ quan chức năng có căn cứ để khởi tố bạn về Tội vi phạm về quy định an toàn giao thông đường bộ nêu trên.
Bạn đang có thắc mắc rằng khi mình gây tai nạn giao thông dẫn đến chết người, gia đình người nạn nhân không có yêu cầu khởi kiện thì lúc này cơ quan chức năng có quyền khởi tố bạn không?
Những trường hợp khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của người bị hại
Tại khoản 1, 2 Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, được sửa đổi bởi khoản 3 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Tố tụng hình sự 2021 những trường hợp khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại.
Chỉ khởi tố vụ án hình sự các tội danh quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 của Bộ Luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại, người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.
Trường hợp người đã yêu cầu khởi tố trước đó nhưng sau đó lại rút yêu cầu thì sẽ đình chỉ vụ án. Trừ trường hợp có căn cứ xác định việc rút đơn yêu cầu khởi tố trái bị ép buộc, cưỡng bức thì không quan tâm đến việc người yêu cầu khởi tố đã rút đơn, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiến hành tố tụng đối với vụ án.
Nếu người bị hại hoặc người đại diện đã rút yêu cầu khởi tố thì không được yêu cầu lại, trừ trường hợp rút yêu cầu trước đó là do bị ép buộc, cưỡng bức trái với ý muốn của họ.
Hành vi vượt đèn đỏ của bạn khi tham gia giao thông gây tai nạn dẫn đến chết người của bạn thuộc vào khoản 1 Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015 không nằm trong các trường hợp được quy định nêu trên. Chính vì vậy, dù có hay không yêu cầu khởi tố của gia đình người bị tai nạn thì bạn vẫn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Giảm nhẹ trách nhiệm hình sự khi đã bồi thường thiệt hại cho nạn nhân
- Những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định như sau:
- Người phạm tội đã có ý thức ngăn chặn, làm giảm bớt tác hại của tội phạm;
- Người phạm tội tự nguyện bồi thường thiệt , sửa chữa hoặc khắc phục hậu quả;
- Phạm tội vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;
- Phạm tội vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết;
- Phạm tội vượt quá mức cần thiết khi tiến hành bắt giữ người phạm tội;
- Phạm tội trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra;
- Phạm tội do hoàn cảnh đặc biệt khó khăn;
- Phạm tội chưa gây thiệt hại, hoặc có gây thiệt hại nhưng mức độ không lớn;
- Phạm tội lần đầu, tội phạm ít nghiêm trọng;
Như vậy, khi bạn gây tai nạn giao thông dẫn đến chết người, bạn đã có ý thức gọi xe cấp cứu kịp thời để đưa nạn nhân vào bệnh viện, đồng thời đã bồi thường thiệt hại thì những hành động đó có thể được xem là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bạn.
Khung hình phạt tù đối với hành vi gây tai nạn giao thông dẫn đến chết người
Trường hợp người gây tai nạn giao thông do vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo Khoản 1 Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017, gây tai nạn dẫn đến chết người sẽ bị áp dụng khung hình phạt tù như sau:
Khung hình phạt cơ bản
- Phạt tù từ 1- 5 năm nếu làm chết 01 người, gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.
- Khung hình phạt tù có tình tiết tăng nặng
- Phạt tù từ 03 năm cho đến 10 năm nếu làm chết 2 người;
- Phạt tù từ 07 năm cho đến 15 năm nếu làm chết 3 người trở lên;
Như vậy, nếu xác định hành vi của bạn là vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ đó là hành vi vượt đèn đỏ thì bạn sẽ bị xem xét ở khung hình phạt cơ bản. Bạn chỉ làm chết 1 người, và có thêm các tình tiết giảm nhẹ khác như đã phân tích ở trên nên khung hình phạt tù sẽ là từ 1-5 năm.
Lưu ý: Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự với tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ áp dụng mức phạt tù từ 03 – 10 năm trở lên.
Trách nhiệm dân sự phát sinh khi gây tai nạn giao thông làm chết người
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi có căn cứ:
Điều 584 Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định về các căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại cụ thể như sau:
Người nào có hành vi xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, uy tín, nhân phẩm, cũng như tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác mà có gây ra thiệt hại thực tế thì phải có trách nhiệm bồi thường.
Trường hợp thiệt hại phát sinh do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, thì người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
Hành vi vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây tai nạn giao thông khiến nạn nhân chết là đã xâm phạm tính mạng của người khác thì phải bồi thường theo quy định.
Các khoản bồi thường thiệt hại
Bồi thường thiệt hại về tài sản: Tài sản bị mất, hủy hoại hoặc hư hỏng. Lợi ích liên quan đến sử dụng, khai thác tài sản bị giảm sút hoặc bị mất. Chi phí hợp lý để khắc phục, ngăn chặn và hạn chế thiệt hại.
Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm gồm: chi phí hợp lý cho việc tổ chức mai táng (mai táng phí); tiền cấp dưỡng cho người mà nạn nhân có nghĩa vụ cấp dưỡng (ví dụ cha mẹ già yếu, con chưa thành niên, con thành niên nhưng không có khả năng lao động).
Khoản bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của nạn nhân, người được nạn nhân trực tiếp nuôi dưỡng, người trực tiếp nuôi dưỡng nạn nhân sẽ được hưởng khoản bù đắp này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần dựa theo sự thỏa thuận của các bên. Nếu không thỏa thuận được, sẽ áp dụng mức tối đa cho một người bị xâm phạm tới tính mạng là không quá một trăm lần mức lương cơ sở.
Như vậy, bạn tham gia giao thông vượt đèn đỏ khiến một người bị chết, bạn sẽ phải có trách nhiệm bồi thường các khoản gồm: bồi thường tài sản bị hư hỏng, mất mát (nếu có); bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm và một khoản bù đắp tổn thương tinh thần cho những người thân trong gia đình của người chết.
Để được tư vấn đầy đủ và chính xác nhất, quý khách có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline: 0906.219.525 của Luật Bright Legal để nhận thông tin thêm về vấn đề mà quý khách hàng đang gặp phải. Trân trọng!
Cảm ơn câu hỏi của bạn đọc, sau đây là phần giải đáp của Luật sư:
Điều 260 BLHS 2015 quy định tội vi phạm an toàn giao thông đường bộ không thuộc trường hợp khởi tố theo yêu cầu của bị hại nhưng người gây tai nạn vẫn có thể bị khởi tố nếu có căn cứ.
Tìm hiểu về tội vi phạm an toàn giao thông đường bộ
Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm đối với người tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ. Những trường hợp xảy ra như sau:
- Hành vi vi phạm an toàn giao thông đường bộ dẫn đến hậu quả làm chết người;
- Gây thương tích, tổn hại cho sức khỏe của 1 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên; nếu có 2 người trở lên mà tổng tỉ lệ tổn thương của những người này từ 61% đến 121%;
- Hành vi vi phạm gây thiệt hại về tài sản có giá trị từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
Hành vi vượt đèn đỏ của bạn là hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ 2008 theo quy định tại khoản 1 Điều 11. Và hậu quả của hành vi này đã trực tiếp dẫn đến cái chết cho một người nên cơ quan chức năng có căn cứ để khởi tố bạn về Tội vi phạm về quy định an toàn giao thông đường bộ nêu trên.
Bạn đang có thắc mắc rằng khi mình gây tai nạn giao thông dẫn đến chết người, gia đình người nạn nhân không có yêu cầu khởi kiện thì lúc này cơ quan chức năng có quyền khởi tố bạn không?
Những trường hợp khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của người bị hại
Tại khoản 1, 2 Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, được sửa đổi bởi khoản 3 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Tố tụng hình sự 2021 những trường hợp khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại.
Chỉ khởi tố vụ án hình sự các tội danh quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 của Bộ Luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại, người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.
Trường hợp người đã yêu cầu khởi tố trước đó nhưng sau đó lại rút yêu cầu thì sẽ đình chỉ vụ án. Trừ trường hợp có căn cứ xác định việc rút đơn yêu cầu khởi tố trái bị ép buộc, cưỡng bức thì không quan tâm đến việc người yêu cầu khởi tố đã rút đơn, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiến hành tố tụng đối với vụ án.
Nếu người bị hại hoặc người đại diện đã rút yêu cầu khởi tố thì không được yêu cầu lại, trừ trường hợp rút yêu cầu trước đó là do bị ép buộc, cưỡng bức trái với ý muốn của họ.
Hành vi vượt đèn đỏ của bạn khi tham gia giao thông gây tai nạn dẫn đến chết người của bạn thuộc vào khoản 1 Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015 không nằm trong các trường hợp được quy định nêu trên. Chính vì vậy, dù có hay không yêu cầu khởi tố của gia đình người bị tai nạn thì bạn vẫn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Giảm nhẹ trách nhiệm hình sự khi đã bồi thường thiệt hại cho nạn nhân
- Những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định như sau:
- Người phạm tội đã có ý thức ngăn chặn, làm giảm bớt tác hại của tội phạm;
- Người phạm tội tự nguyện bồi thường thiệt , sửa chữa hoặc khắc phục hậu quả;
- Phạm tội vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;
- Phạm tội vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết;
- Phạm tội vượt quá mức cần thiết khi tiến hành bắt giữ người phạm tội;
- Phạm tội trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra;
- Phạm tội do hoàn cảnh đặc biệt khó khăn;
- Phạm tội chưa gây thiệt hại, hoặc có gây thiệt hại nhưng mức độ không lớn;
- Phạm tội lần đầu, tội phạm ít nghiêm trọng;
Như vậy, khi bạn gây tai nạn giao thông dẫn đến chết người, bạn đã có ý thức gọi xe cấp cứu kịp thời để đưa nạn nhân vào bệnh viện, đồng thời đã bồi thường thiệt hại thì những hành động đó có thể được xem là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bạn.
Khung hình phạt tù đối với hành vi gây tai nạn giao thông dẫn đến chết người
Trường hợp người gây tai nạn giao thông do vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo Khoản 1 Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017, gây tai nạn dẫn đến chết người sẽ bị áp dụng khung hình phạt tù như sau:
Khung hình phạt cơ bản
- Phạt tù từ 1- 5 năm nếu làm chết 01 người, gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.
- Khung hình phạt tù có tình tiết tăng nặng
- Phạt tù từ 03 năm cho đến 10 năm nếu làm chết 2 người;
- Phạt tù từ 07 năm cho đến 15 năm nếu làm chết 3 người trở lên;
Như vậy, nếu xác định hành vi của bạn là vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ đó là hành vi vượt đèn đỏ thì bạn sẽ bị xem xét ở khung hình phạt cơ bản. Bạn chỉ làm chết 1 người, và có thêm các tình tiết giảm nhẹ khác như đã phân tích ở trên nên khung hình phạt tù sẽ là từ 1-5 năm.
Lưu ý: Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự với tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ áp dụng mức phạt tù từ 03 – 10 năm trở lên.
Trách nhiệm dân sự phát sinh khi gây tai nạn giao thông làm chết người
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi có căn cứ:
Điều 584 Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định về các căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại cụ thể như sau:
Người nào có hành vi xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, uy tín, nhân phẩm, cũng như tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác mà có gây ra thiệt hại thực tế thì phải có trách nhiệm bồi thường.
Trường hợp thiệt hại phát sinh do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, thì người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
Hành vi vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây tai nạn giao thông khiến nạn nhân chết là đã xâm phạm tính mạng của người khác thì phải bồi thường theo quy định.
Các khoản bồi thường thiệt hại
Bồi thường thiệt hại về tài sản: Tài sản bị mất, hủy hoại hoặc hư hỏng. Lợi ích liên quan đến sử dụng, khai thác tài sản bị giảm sút hoặc bị mất. Chi phí hợp lý để khắc phục, ngăn chặn và hạn chế thiệt hại.
Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm gồm: chi phí hợp lý cho việc tổ chức mai táng (mai táng phí); tiền cấp dưỡng cho người mà nạn nhân có nghĩa vụ cấp dưỡng (ví dụ cha mẹ già yếu, con chưa thành niên, con thành niên nhưng không có khả năng lao động).
Khoản bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của nạn nhân, người được nạn nhân trực tiếp nuôi dưỡng, người trực tiếp nuôi dưỡng nạn nhân sẽ được hưởng khoản bù đắp này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần dựa theo sự thỏa thuận của các bên. Nếu không thỏa thuận được, sẽ áp dụng mức tối đa cho một người bị xâm phạm tới tính mạng là không quá một trăm lần mức lương cơ sở.
Như vậy, bạn tham gia giao thông vượt đèn đỏ khiến một người bị chết, bạn sẽ phải có trách nhiệm bồi thường các khoản gồm: bồi thường tài sản bị hư hỏng, mất mát (nếu có); bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm và một khoản bù đắp tổn thương tinh thần cho những người thân trong gia đình của người chết.
Để được tư vấn đầy đủ và chính xác nhất, quý khách có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline: 0906.219.525 của Luật Bright Legal để nhận thông tin thêm về vấn đề mà quý khách hàng đang gặp phải. Trân trọng!
 (20 x 9 cm) (16 x 6 cm) (16 x 5 cm) (16 x 9 cm).jpg&h=186&w=280)
.png&h=186&w=280)
.jpg&h=186&w=280)
