Giao cấu với trẻ em từ bao nhiêu tuổi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Thứ hai, 26/05/2025 | 11:32 (GMT+7)

Ở nước ta và các nước phát triển trên thế giới trẻ em luôn là đối tượng được quan tâm và bảo vệ một cách đặc biệt. Chính vì vậy mọi hành vi xâm phạm đến quyền lợi, sức khỏe, của trẻ em sẽ bị pháp luật xử phạt một cách nghiêm khắc. Cùng với sự phát triển của xã hội, sự phát triển nhanh chóng về thể chất và tinh thần của trẻ em ngày càng tăng nhanh, kéo theo đó tình trạng quan hệ tình dục ở trẻ vị thành niên có chiều hướng gia tăng. Vấn đề tình dục ở lứa tuổi vị thành niên tiềm ẩn nhiều nguy hại tới tâm lý, sức khỏe cũng như sự phát triển trong tương lai của các em. Nhiều người chưa nắm được thông tin rằng giao cấu với trẻ em từ bao nhiêu tuổi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Thế nào là hành vi giao cấu với trẻ em?
Hành vi giao cấu
Hành vi giao cấu được hiểu là việc đưa bộ phận sinh dục của người chủ động tác động vào bất cứ bộ phận nào trên cơ thể người khác, không phân biệt đồng giới hay khác giới. Trong Pháp lệnh Phòng chống mại cho thành hành vi giao cấu không chỉ đơn thuần là việc diễn ra giữa nam với nữ, mà cả giữa những người đồng giới.
Người bao nhiêu tuổi được gọi là trẻ em?
Theo điều 1 Luật bảo vệ và chăm sóc trẻ em, thì người dưới 16 tuổi được gọi là trẻ em.
Pháp luật hình sự liên quan đến tội danh giao cấu với trẻ em
Hiện nay trong BLHS 2015 sửa đổi bổ sung 2017 liên quan đến hành vi giao cấu với trẻ em được quy định thành các tội danh như sau:
- Điều 142 quy định tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi;
- Điều 144 quy định tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến 16 tuổi;
- Điều 145 là tội tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 14 tuổi đến 16 tuổi.
Khách thể của nhóm tội liên quan đến xâm hại tình dục trẻ em
Khách thể của nhóm tội này là quan hệ nhân thân được pháp luật bảo vệ. Khách thể trực tiếp bị xâm phạm chính là quyền bất khả xâm phạm về danh dự, thân thể và sự phát triển toàn diện của trẻ em. Tuy nhiên, ở mỗi tội danh có sự khác biệt về tính chất, mức độ tội phạm nguy hiểm cho xã hội theo đó mà hình phạt áp dụng cho mỗi hành vi là khác nhau.
Tội hiếp dâm trẻ em
- Tội hiếp dâm trẻ em hay gọi là tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi được quy định chi tiết tại điều 142 BLHS 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017.
- Theo đó tội phạm dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hay lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân mà tiến hành thực hiện hành vi vi giao cấu với người từ13 tuổi đến 16 tuổi trái với ý muốn của họ thì phạm tội hiếp dâm trẻ em.
- Dù trong bất cứ trường hợp nào nếu có hành vi giao cấu với người dưới 13 tuổi thì cũng phạm tội hiếp dâm trẻ em.
Những dấu hiệu pháp lý của tội hiếp dâm trẻ em
Khách thể của tội phạm
Hành vi phạm tội xâm đến thân thể, nhân phẩm, danh dự của người dưới 16 tuổi đây là những quyền mà pháp luật bảo vệ. Hành vi này gây ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội, cũng như sự phát triển bình thường về tâm, sinh lý của trẻ em. Dấu hiệu bắt buộc cấu thành tội danh này là độ tuổi của nạn nhân phải là người dưới 16 tuổi.
Về mặt chủ thể tội phạm hiếp dâm trẻ em
Chủ thể của này là bất kỳ người nào đủ năng lực trách nhiệm hình sự đó là có khả năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi, cũng như đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
Mặt khách quan của tội hiếp dâm trẻ em
Tội hiếp dâm trẻ em chia thành hai trường hợp:
- Thứ nhất, nạn nhân là trẻ em từ đủ 13 đến chưa đủ 16 tuổi. Người phạm tôi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng nạn nhân không tự vệ được hay thủ đoạn khác nhằm thực hiện hành vi giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của họ
- Trường hợp thứ hai, hiếp dâm người chưa đủ 13 tuổi. Hành vi này sẽ có hai trường hợp đó là người phạm tội dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực thủ đoạn khác nhằm giao cấu trái ý muốn với người chưa đủ 13 tuổi. Hoặc tội phạm chỉ cần có hành vi giao cấu mà chưa cần xét đến hành vi đe dọa dùng vũ lực, hay dùng vũ lực và các thủ đoạn khác. Bởi trẻ em dưới 13 tuổi là nhóm đối tượng yếu thế về thể chất lẫn nhận thức. Ở độ tuổi này nạn nhân chưa có khả năng bảo vệ mình cũng như còn hạn chế về mặt nhận thức, chính vì vậy chỉ cần có hành vi giao cấu với trẻ em dưới 13 tuổi tự nguyện hay không tự nguyện của nạn nhân thì đều phạm tội hiếp dâm. 
Về mặt chủ quan của tội hiếp dâm trẻ em:
Yếu tố lỗi của tội danh này là lỗi cố ý. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, không mong muốn nhưng vẫn để mặc cho hậu quả xảy ra.
Hình phạt của tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi.
Tùy theo tình chất và mức độ của hành vi phạm tội, hình phạt đối với tội danh này có 3 khung như sau:
- Phạt tù từ 7 – 15 năm;
- Phạt tù từ 12-20 năm;
- Phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình
Chi tiết các khung hình phạt này được quy định tại khoản 1, 2, 3 điều 142 BLHS 2015 SĐ, BS 2017. Ngoài việc bị xử lý theo một trong các hình phạt chính trên, tội phạm còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề, làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.
Tội danh này được quy định tại điều 144 BLHS 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017.
Cưỡng dâm trẻ em là hành vi dùng mọi thủ đoạn khiến trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi phải giao cấu với người phạm tội một cách miễn cưỡng. Nan nhân đang bị lệ thuộc vào người phạm tội hay trong tình trạng quẫn bách.
Những dấu hiệu pháp lý cấu thành tội danh cưỡng dâm trẻ em
Khách thể tội phạm
Khách thể của tội phạm là hành vi xâm phạm đến quyền được bảo vệ, tôn trọng về thân thể, nhân phẩm, danh dự của trẻ em. Hành vi phạm tội xâm phạm trực tiếp đến sức khỏe cũng như sự phát triển bình thường trẻ em. Nạn nhân phải có độ tuổi từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.
Chủ thể của tội tội danh cưỡng dâm trẻ em
Chủ thể của tội danh này phải là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi cũng như phải đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
Mặt khách quan của tội cưỡng dâm trẻ em
Hành vi của tội phạm bao gồm:
Dùng thủ đoạn như mua chuộc, dụ dỗ, lừa dối, đe dọa, dùng tình cảm hoặc vật chất, lời nói để khiến cho người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi đang trong tình trạng lệ thuộc vào mình nhằm mục đích thực hiện được ý định giao cấu với nạn nhân. Nạn nhân có thể là người đang được nuôi dưỡng, cưu mang của người phạm tội.
Tội phạm lợi dụng nạn nhân đang ở trong tình trạng quẫn bách để khiến họ phải miễn cưỡng thực hiện việc giao cấu hoặc hành vi quan hệ tình dục khác với mình.
Mặt chủ quan của tội cưỡng dâm trẻ em
Yếu tố lỗi của tội danh này là lỗi cố ý
Hình phạt của tội cưỡng dâm trẻ em
Khung hình phạt cơ bản là: phạt tù có thời hạn từ 5 năm đến 10 năm.
Tội phạm có các tình tiết tăng nặng theo quy định tại khoản 2, 3 điều 144 thì khung hình phạt tương ứng là từ 7-15 năm hoặc từ 12- 20 năm.
Hình phạt bổ sung: cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề hay làm các công việc nhất định từ 1- 5 năm.