Phân chia tài sản trong trường hợp nam nữ chung sống như vợ chồng không được pháp luật công nhận
Thứ hai, 26/05/2025 | 10:53 (GMT+7)
Khi vợ chồng ly hôn, vấn đề tài sản, con cái cũng như xác định quyền lợi trách nhiệm của mỗi bên đã được quy định cụ thể trong pháp luật hiện hành. Vậy trường hợp nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng không được pháp luật thừa nhận thì vấn đề phân chia tài sản, con cái khi chia tay sẽ được giải quyết như thế nào?
Thế nào là chung sống với nhau như vợ chồng?
Chung sống như vợ chồng là vấn đề nam nữ sống cùng nhau như một gia đình, không có đăng ký kết hôn hợp pháp. Đó là các trường hợp khi một người đã có vợ, chồng hợp pháp, nhưng lại chung sống với một người khác; hoặc khi hai người chưa có vợ, chồng nhưng quyết định sống chung như vợ chồng và không tiến hành đăng ký kết hôn.
Việc chung sống như vợ chồng xác định qua các hình thức như giữa hai người có con chung, có các tài sản chung, chung sống với nhau như vợ chồng được xã hội biết tới mối quan hệ này và xem như vợ chồng.
Việc chung sống như vợ chồng không được bảo vệ bởi pháp luật như hôn nhân hợp pháp, do đó có thể dễ tan vỡ và khi chia tay thì họ sẽ gặp phải khó khăn trong việc chia tài sản và quyền và nghĩa vụ với con cái khi chấm dứt quan hệ. Việc chung sống với nhau mà không đăng ký kết hôn không được pháp luật thừa nhận, do đó giải quyết vấn đề tài sản chung, quyền và nghĩa vụ với con cái cũng khá phức tạp.
Phân chia tài sản của hai người sống chung như vợ chồng
Điều 14 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về cách giải quyết hậu quả của việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng không tiến hành đăng ký kết hôn như sau:
Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Giải quyết quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn sẽ dựa vào sự thỏa thuận giữa các bên. Trường hợp hai bên không thỏa thuận được thì sẽ giải quyết theo quy quy định của luật dân sự và cũng như các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Nguyên tắc giải quyết
Việc giải quyết vấn đề liên quan đến tài sản giữa hai người sống chung như vợ chồng phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con cái. Những công việc nội trợ và công việc khác trong gia đình nhằm để duy trì đời sống chung vẫn được coi như lao động có thu nhập.
Phân chia tài sản thuộc sở hữu chung
Sở hữu chung là một tài sản thuộc quyền sở hữu của nhiều chủ sở hữu. Sở hữu chung có hai hình thức: bao gồm sở hữu chung theo phần và sở hữu chung hợp nhất. Tài sản sở hữu chung là tài sản mà nhiều chủ sở hữu có quyền sử dụng, chiếm hữu, định đoạt với nó. Quan hệ hôn nhân chỉ phát sinh khi nam và nữ đăng ký kết hôn đúng quy định của pháp luật. Trường hợp chung sống như vợ chồng giống như một gia đình, có con cái chung, tài sản chung cũng không làm phát sinh quan hệ hôn nhân. Chính vì vậy phân chia tài sản chung sẽ căn cứ theo quy định của luật dân sự. Cụ thể tại Điều 219 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:
Trong trường hợp sở hữu chung có thể phân chia, mỗi một chủ sở hữu của tài sản chung đó đều có quyền yêu cầu chia tài sản chung. Nếu các đồng sở hữu không thỏa thuận về việc phân chia trong một khoảng thời gian nhất định, thì sau thời hạn mỗi đồng sở hữu chung có quyền yêu cầu chia tài sản chung. Nếu tài sản chung không thể phân chia bằng hiện vật, thì giá trị tài sản sẽ được quy ra thành tiền để tiến hành phân chia.
Nếu có yêu cầu một trong số các chủ sở hữu chung thực hiện nghĩa vụ thanh toán nhưng người đó không có tài sản riêng hoặc tài sản riêng không đủ để thanh toán. Người yêu cầu có quyền yêu cầu chia tài sản chung để nhận lại tiền thanh toán và được tham gia vào quá trình phân chia tài sản chung. Tuy nhiên, nếu việc phân chia này bị các đồng sở hữu khác phản đối, thì người có nghĩa vụ thành toán có thể bán phần quyền sở hữu của mình để thực hiện nghĩa vụ thanh toán cho bên yêu cầu.
Giải quyết vấn đề con cái trong trường hợp chung sống như vợ chồng
Quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con được giải quyết theo quy định tại Điều 83 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:
Quyền, nghĩa vụ của cha mẹ trực tiếp nuôi con:
- Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình; không được cản trở việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng cũng như giáo dục con của người không trực tiếp nuôi con.
- Như vậy, cha, mẹ trực tiếp nuôi con sẽ được quyền yêu cầu người còn lại thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng để nuôi con còn người không trực tiếp nuôi con thì có quyền được thăm con và nghĩa vụ cấp dưỡng.
Xử phạt hành chính khi đang có vợ hợp pháp mà chung sống với người khác như vợ chồng
Chế độ hôn nhân và gia đình là một trong những mục tiêu quan trọng được pháp luật về hôn nhân và gia đình bảo vệ.
Căn cứ vào Điều 59 của Nghị định 82/2020/NĐ-CP về việc xử phạt hành vi vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng. Theo đó, người đang có vợ hợp pháp mà chung sống với người khác như vợ chồng sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
Thông tin trên được cung cấp bởi:
Công ty Luật Bright Legal
Email: [email protected]
Điện thoại: 0906.219.525
Thế nào là chung sống với nhau như vợ chồng?
Chung sống như vợ chồng là vấn đề nam nữ sống cùng nhau như một gia đình, không có đăng ký kết hôn hợp pháp. Đó là các trường hợp khi một người đã có vợ, chồng hợp pháp, nhưng lại chung sống với một người khác; hoặc khi hai người chưa có vợ, chồng nhưng quyết định sống chung như vợ chồng và không tiến hành đăng ký kết hôn.
Việc chung sống như vợ chồng xác định qua các hình thức như giữa hai người có con chung, có các tài sản chung, chung sống với nhau như vợ chồng được xã hội biết tới mối quan hệ này và xem như vợ chồng.
Việc chung sống như vợ chồng không được bảo vệ bởi pháp luật như hôn nhân hợp pháp, do đó có thể dễ tan vỡ và khi chia tay thì họ sẽ gặp phải khó khăn trong việc chia tài sản và quyền và nghĩa vụ với con cái khi chấm dứt quan hệ. Việc chung sống với nhau mà không đăng ký kết hôn không được pháp luật thừa nhận, do đó giải quyết vấn đề tài sản chung, quyền và nghĩa vụ với con cái cũng khá phức tạp.
Phân chia tài sản của hai người sống chung như vợ chồng
Điều 14 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về cách giải quyết hậu quả của việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng không tiến hành đăng ký kết hôn như sau:
Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Giải quyết quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn sẽ dựa vào sự thỏa thuận giữa các bên. Trường hợp hai bên không thỏa thuận được thì sẽ giải quyết theo quy quy định của luật dân sự và cũng như các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Nguyên tắc giải quyết
Việc giải quyết vấn đề liên quan đến tài sản giữa hai người sống chung như vợ chồng phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con cái. Những công việc nội trợ và công việc khác trong gia đình nhằm để duy trì đời sống chung vẫn được coi như lao động có thu nhập.
Phân chia tài sản thuộc sở hữu chung
Sở hữu chung là một tài sản thuộc quyền sở hữu của nhiều chủ sở hữu. Sở hữu chung có hai hình thức: bao gồm sở hữu chung theo phần và sở hữu chung hợp nhất. Tài sản sở hữu chung là tài sản mà nhiều chủ sở hữu có quyền sử dụng, chiếm hữu, định đoạt với nó. Quan hệ hôn nhân chỉ phát sinh khi nam và nữ đăng ký kết hôn đúng quy định của pháp luật. Trường hợp chung sống như vợ chồng giống như một gia đình, có con cái chung, tài sản chung cũng không làm phát sinh quan hệ hôn nhân. Chính vì vậy phân chia tài sản chung sẽ căn cứ theo quy định của luật dân sự. Cụ thể tại Điều 219 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:
Trong trường hợp sở hữu chung có thể phân chia, mỗi một chủ sở hữu của tài sản chung đó đều có quyền yêu cầu chia tài sản chung. Nếu các đồng sở hữu không thỏa thuận về việc phân chia trong một khoảng thời gian nhất định, thì sau thời hạn mỗi đồng sở hữu chung có quyền yêu cầu chia tài sản chung. Nếu tài sản chung không thể phân chia bằng hiện vật, thì giá trị tài sản sẽ được quy ra thành tiền để tiến hành phân chia.
Nếu có yêu cầu một trong số các chủ sở hữu chung thực hiện nghĩa vụ thanh toán nhưng người đó không có tài sản riêng hoặc tài sản riêng không đủ để thanh toán. Người yêu cầu có quyền yêu cầu chia tài sản chung để nhận lại tiền thanh toán và được tham gia vào quá trình phân chia tài sản chung. Tuy nhiên, nếu việc phân chia này bị các đồng sở hữu khác phản đối, thì người có nghĩa vụ thành toán có thể bán phần quyền sở hữu của mình để thực hiện nghĩa vụ thanh toán cho bên yêu cầu.
Giải quyết vấn đề con cái trong trường hợp chung sống như vợ chồng
Quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con được giải quyết theo quy định tại Điều 83 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:
Quyền, nghĩa vụ của cha mẹ trực tiếp nuôi con:
- Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình; không được cản trở việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng cũng như giáo dục con của người không trực tiếp nuôi con.
- Như vậy, cha, mẹ trực tiếp nuôi con sẽ được quyền yêu cầu người còn lại thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng để nuôi con còn người không trực tiếp nuôi con thì có quyền được thăm con và nghĩa vụ cấp dưỡng.
Xử phạt hành chính khi đang có vợ hợp pháp mà chung sống với người khác như vợ chồng
Chế độ hôn nhân và gia đình là một trong những mục tiêu quan trọng được pháp luật về hôn nhân và gia đình bảo vệ.
Căn cứ vào Điều 59 của Nghị định 82/2020/NĐ-CP về việc xử phạt hành vi vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng. Theo đó, người đang có vợ hợp pháp mà chung sống với người khác như vợ chồng sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
Thông tin trên được cung cấp bởi:
Công ty Luật Bright Legal
Email: [email protected]
Điện thoại: 0906.219.525