Hậu quả pháp lý của hành vi cố ý hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác

Thứ hai, 26/05/2025 | 10:58 (GMT+7)

Hành vi cố ý hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác diễn ra rất nhiều trên thực tế. Người vi phạm thường không nhận thức được mức độ nguy hiểm của hành vi có thể dẫn tới việc phải chịu truy cứu trách nhiệm hình sự. Chính vì còn hạn chế về mặt nhận thức mà đôi khi chỉ vì một vài mâu thuẫn nhỏ, thiếu kiềm chế cảm xúc mà các cá nhân có hành vi hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác. Hành vi này nếu thỏa mãn các yếu tố cấu thành tội phạm đã được quy định trong luật Hình sự thì người thực hiện có thể phải chịu mức phạt cao nhất lên tới 20 năm tù giam. Vì vậy, những thông tin mà Luật Bright Legal cung cấp sau đây sẽ rất hữu ích, bạn đọc không nên bỏ qua.
Hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác là gì?
Hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản là hành vi cố ý làm cho tài sản của cá nhân, cơ quan, tổ chức khác mất, giảm giá trị sử dụng hoặc không thể khôi phục được. Đây là hành vi được đánh giá là nguy hiểm cho xã hội và đã xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của người khác được pháp luật bảo vệ. Chính vì vậy người có hành vi hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị xử lý hình sự tùy theo mức độ thiệt hại của tài sản.
Các yếu tố cấu thành tội huỷ hoại hoặc làm hư hỏng tài sản
Tội danh này được quy định tại Điều 178 Bộ luật hình sự 2015, với các yếu tố cấu thành tội phạm như sau:
Về khách thể mà tội phạm này xâm phạm
Khách thể bị tội phạm này xâm phạm là quyền sở hữu tài sản hợp pháp của người khác. Khách thể của tội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản tương tự như các tội xâm phạm quyền sở hữu khác, nhưng tội danh này không xâm phạm đến quan hệ nhân thân mà chỉ xâm phạm đến quan hệ sở hữu. Đây cũng là một điểm khác biệt với các tội có tính chất chiếm đoạt như: tội cướp tài sản, cướp giật tài sản, bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản. Trong cấu thành tội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản những nhà làm luật đã không tính đến những thiệt hại liên quan đến nhân thân như: tính mạng, sức khoẻ được sử dụng làm tình tiết định khung hình phạt. Vì vậy, nếu hành vi huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản nhưng gây chết người hay gây ra những thương tích và tổn hại tới sức khỏe của người khác; thì tuỳ từng trường hợp cụ thể mà xác định tính chất của tội phạm là nghiêm trọng hay đặc biệt nghiêm trọng. Nếu huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác nhằm mục đích xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ của người khác thì dấu hiệu về mặt hành vi lúc này sẽ trở thành tình tiết tăng nặng của hành vi giết người hoặc cố ý gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe của người khác.
Chủ thể thực hiện hành vi phạm tội
Chủ thể của tội phạm là người có đủ năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự. Bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, đều có thể trở thành chủ thể của tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản. Ngoại trừ  đối với người phạm tội từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi thì không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm này. Bởi vì tội phạm này không phải là tội phạm rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
Mặt khách quan của tội hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác
Người phạm tội cố ý hủy hoại hoặc làm hỏng tài sản của người khác. Phương thức thực hiện hành vi có thể bằng nhiều phương thức khác nhau như: đập phá, đốt cháy, ngâm nước, …dẫn đến tài sản bị tiêu hủy, hư hại, giảm giá trị. Hủy hoại tài sản khiến cho tài sản bị hư hỏng nghiêm trọng, làm mất giá trị sử dụng hoặc không có cách nào để khôi phục lại tài sản giống như ban đầu. Đối với tội hủy hoại tài sản của người khác thì hậu quả phải xảy ra và đây là yếu tố bắt buộc để cấu thành tội phạm. Nếu chưa có hậu quả xảy thì chưa đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự theo tội danh này.
Làm hư hỏng tài sản là làm giảm đáng kể giá trị sử dụng của tài sản và có thể khôi phục lại tài sản một phần nào đó. Ví dụ đập vỡ kính, tường …
Mặt chủ quan của tội hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác
Tội phạm thực hiện hành vi với lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội sử dụng nhiều hành vi khác nhau nhằm đạt được mục đích là huỷ hoại hoặc làm hư hỏng tài sản. Khi thực hiện hành vi người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, có thể thấy trước hậu quả của hành vi và mong muốn hậu quả xảy ra hoặc không mong muốn hậu quả xảy ra nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.
Mục đích của người phạm tội chỉ là mong muốn huỷ hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác và không có mục đích nào khách. Mục đích này cũng là dấu hiệu bắt buộc để cấu thành tội phạm. Nếu việc huỷ hoại tài sản hoặc làm hư hỏng tài sản chỉ là phương pháp để đạt được mục đích khác thì lúc này không cấu thành tội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản, mà có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội danh tương ứng tùy vào trường hợp cụ thể. 
Hậu quả pháp lý của hành vi cố ý hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác
Xử phạt vi phạm hành chính
Áp dụng hình thức xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp hành vi hủy hoại hoặc làm hư hỏng  tài sản của người khác chưa đủ yếu tố để cấu thành tội hình sự. Mức xử phạt hành chính về vi phạm này được quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Cụ thể là phạt tiền từ 03 triệu đồng đến 05 triệu đồng nếu có hành vi hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác. Bên cạnh hình phạt tiền thì người có hành vi vi phạm còn phải chịu các hình thức xử phạt bổ sung và thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả nếu có.
Truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội cố ý hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác
Nếu như hành vi vi hủy hoại tài sản của người khác đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Thì theo điều 178 Bộ luật hình sự 2015, khung hình phạt đối với tội danh được quy định như sau:
Khung hình phạt cơ bản
Người nào hủy hoại tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Giá trị tài sản bị hủy hoại dưới 2.000.000 nhưng có thêm các điều kiện sau thì áp dụng khung hình phạt như trên bao gồm:
- Người phạm tội đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này mà còn vi phạm;
- Người đã bị kết án về tội hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
- Hành vi phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
- Tài sản bị hủy hoại, bị làm hư hỏng là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ;
- Hủy hoại, làm hư hỏng di vật, cổ vật;
Khung hình phạt thứ hai
Phạt tù từ 2 năm đến 7 năm nếu phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây:
- Phạm tội có tổ chức;
- Gây thiệt hại tài sản có giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
- Tài sản bị hủy hoại, bị làm hư hỏng là bảo vật quốc gia;
- Sử dụng chất nguy hiểm dễ cháy, nổ, hoặc sử dụng thủ đoạn nguy hiểm khác để hủy hoại, làm hư hỏng tài sản;
- Hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản để che dấu tội phạm khác hay vì lý do công vụ của người bị hại;
- Tội phạm tái phạm nguy hiểm
Khung hình phạt thứ ba
Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác gây thiệt hại cho tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.
Khung hình phạt thứ tư
Phạt tù từ 10 năm đến 20 năm nếu gây thiệt hại cho tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên.
Hình phạt bổ sung
Ngoài 4 khung hình phạt chính được nêu như trên thì người phạm tội có thể sẽ bị xử phạt bổ sung bằng tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Nếu còn vướng mắc hay cần hỗ trợ tư vấn thủ tục pháp lý khác có liên quan, quý khách vui lòng gửi thông tin yêu cầu về địa chỉ:
Công ty TNHH Luật Bright Legal
Email: [email protected]
Điện thoại:  0906.219.525