Bàn về vấn đề quyền nuôi con trong trường hợp nam nữ sống chung như vợ chồng

Thứ hai, 26/05/2025 | 10:57 (GMT+7)

Hỏi: Xin chào Luật sư, Tôi và bạn trai sống thử với nhau như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn, chúng tôi đã có con chung. Luật sư cho tôi hỏi nếu chúng tôi chia tay nhau thì ai sẽ được quyền nuôi con? Nếu như tôi giành được quyền nuôi con thì tôi có quyền đòi bố đứa bé cấp dưỡng nuôi con không ạ? Xin cảm ơn!
Giải quyết hậu quả nam nữ sống chung như vợ chồng theo quy định của pháp luật
Theo như câu hỏi của bạn thì việc bạn và bạn trai sống thử với nhau như vợ chồng mà không tiến hành đăng ký kết hôn. Lúc này giữa hai bạn tuy có con chung có thể có tài sản chung nhưng cũng không không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng.
Hậu quả của việc sống thử của hai bạn đó là có con chung, vậy nếu chia tay thì sẽ giải quyết quyền nuôi con như thế nào nếu không theo điều luật liên quan đến quyền, nghĩa vụ của vợ chồng?. Điều 14 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 đã có quy định về vấn đề giải quyết hậu quả của việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn đó là:
Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn chung sống với nhau như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Những quyền, nghĩa vụ phát sinh đối với con, tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa hai bên sẽ được giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật này.
Nghĩa vụ, quyền chăm sóc, nuôi dưỡng của người chung sống với nhau như vợ chồng:
Bạn và bạn trai có quyền và nghĩa vụ ngang nhau đối với con cái đó là cùng nhau chăm sóc, nuôi dưỡng con chưa thành niên; con đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình. Như vây cho dù hai bạn không đăng ký kết hôn, không phải là vợ chồng hợp pháp nhưng hai bạn là cha mẹ của con mình thì có quyền và nghĩa vụ nuôi con ngang nhau và không có sự phân biệt gì cả.
Hai bạn sống thử với nhau như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn, khi chia tay thì quyền nuôi con vẫn dựa vào nguyên tắc thỏa thuận của hai bạn.
Theo khoản 2 và khoản 3 Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, bạn và bạn trai có thể tự thỏa thuận về việc ai là người được trực tiếp nuôi con cũng như nghĩa vụ, quyền của mỗi bên đối với con khi không sống chung với nhau nữa.
Nguyên tắc giải quyết của Tòa án
Trong trường hợp hai bạn không thỏa thuận được thì có thể yêu cầu Tòa án giải quyết về quyền nuôi con. Lúc này Tòa án sẽ căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con để quyết định giao con cho bạn hoặc bạn trai của bạn được quyền trực tiếp nuôi dưỡng con chung.
Nếu con của hai bạn đã đủ 07 tuổi trở lên thì Tòa án sẽ phải xem xét nguyện vọng của con là muốn ở với cha hay mẹ.
Con dưới 36 tháng tuổi mẹ sẽ trực tiếp nuôi dưỡng, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để có thể trực tiếp trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con. Hoặc giữa hai bên có thỏa thuận khác và phải phù hợp với lợi ích của con.
Để giành quyền nuôi con trong trường hai bên không thỏa thuận được thì các bên phải chứng minh:
- Về mặt kinh tế: bản thân có thu nhập ổn định, có thể đảm bảo cuộc sống cho con, có chỗ ở ổn định cũng như có môi trường sống lành mạnh để con là điều kiện để con phát triển bản thân tốt nhất,…
- Về mặt tinh thần: thì bên muốn giành quyền nuôi con phải có thời gian để quan tâm, chăm sóc con, bản thân phải có lối sống, tư cách đạo đức tốt,…
Nghĩa vụ cấp dưỡng của người cha cho con khi không đăng ký kết hôn
Khoản 24 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 đã quy định nghĩa vụ cấp dưỡng như sau:
Cấp dưỡng là việc một bên có nghĩa vụ đóng góp tiền bạc hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình. Giữa người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng. Người được cấp dưỡng là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu.
Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 1 Điều 107 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định nghĩa vụ cấp dưỡng sẽ phát sinh giữa những người có quan hệ như sau:
- Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa cha, mẹ và con;
- Nghĩa vụ cấp dưỡng được thực hiện giữa anh, chị, em với nhau; giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu; giữa cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu ruột; giữa vợ và chồng.s
- Nghĩa vụ cấp dưỡng này không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác.
Tại điều 110 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 cũng có quy định: cha, mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên; con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình. Nghĩa vụ cấp dưỡng này phát sinh trong trường hợp cha mẹ không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con.
Do đó, nếu nam nữ sống thử với nhau như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn người con được sinh ra mặc dù có quan hệ huyết thống, nhưng trong thực tế hiện nay để được yêu cầu cấp dưỡng gặp nhiều khó khăn nếu một bên trốn tránh không cấp dưỡng cho con. Vì không có quan hệ kết hôn hợp pháp, nếu bạn muốn yêu cầu người cha cấp dưỡng cho con thì phải có căn cứ để yêu cầu. Căn cứ ở đây là quyết định xác nhận cha con để xác định quan hệ huyết thống của bạn trai bạn và con của bạn.
Nếu còn vấn đề gì thắc mắc cần tư vấn cũng như hỗ trợ các vấn đề pháp lý liên quan, bạn đọc có thể liên hệ với chúng tôi theo số hotline: 0906.219.525. Email: [email protected]. Xin trân trọng cảm ơn!