Pháp luật quy định tội danh giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ như thế nào - những hậu quả pháp lý kèm theo
Thứ hai, 26/05/2025 | 10:56 (GMT+7)
Một trong những quyền đặc biệt quan trọng được quy định trong Hiến pháp đó chính là quyền sống. Theo đó mọi người đều có quyền sống, tính mạng được pháp luật bảo bộ. Trẻ em là đối tượng đặc biệt mà tính mạng được bảo vệ, được bảo đảm tốt nhất các điều kiện sống và phát triển. Trong tình hình phát triển của xã hội, kéo theo đó là tội phạm giết người nói chung và giết con hoặc vứt con mới đẻ diễn ra ngày càng nhiều và phức tạp. Hậu quả pháp lý của hành vi giết hoặc vứt con mới đẻ theo quy định của pháp luật hiện nay là như thế nào? Bạn đọc cùng tìm hiểu thông tin qua bài viết ngay sau đây.
Những vấn đề chung về tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ
Định nghĩa con mới đẻ theo quy định của pháp luật
Điều 124 Bộ luật Hình sự 2015 định nghĩa rằng: con mới đẻ là trẻ được sinh ra và còn sống trong 07 ngày tuổi.
Thế nào là tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ?
Tội “Giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ” được quy định tại Điều 124 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) đã có sự thay đổi so với Bộ luật Hình sự năm 1999 (sửa đổi 2009). Điểm mới là thay đổi tên điều luật từ “Giết con mới đẻ" thành "Giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ". Đồng thời quy định rõ con mới đẻ là trẻ được sinh ra và còn sống trong vòng 07 ngày tuổi. Có thể thấy điều luật có khai vế độc lập đó là hành vi giết con mới đẻ và hành vi vứt bỏ con mới đẻ theo đó khung hình phạt cũng có sự khác nhau.
Tội giết và vứt con mới đẻ là trường hợp phạm tội của người mẹ, vì chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hay vì rơi vào hoàn cảnh khách quan đặc biệt, người mẹ có hành vi giết con mới đẻ hoặc vứt bỏ con dẫn đến cái chết của đứa trẻ. Hành vi phạm tội này đã xâm phạm trực tiếp tới tính mạng của đứa trẻ một cách trái pháp luật, nạn nhân với tội phạm có mối quan hệ ruột thịt, là đứa con do chính người mẹ sinh ra trong vòng 7 ngày tuổi.
Tội giết và vứt bỏ con mới đẻ thuộc nhóm tội phạm xâm phạm tính mạng sức khoẻ được quy định trong pháp luật hình sự Việt Nam và có những đặc điểm về mặt cấu thành tội phạm như:
Hành vi phạm tội xâm phạm trực tiếp đến tính mạng con người
Nạn nhân bắt buộc ở tội danh này phải là con mới được sinh ra và còn sống trong vòng bảy ngày, đứa trẻ có cùng huyết thống với người người phạm tội. Hành vi phạm tội là do phải chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hay vì rơi vào hoàn cảnh khách quan. Hơn nữa điểm biệt ở đây là hành vi đi ngược với tiêu chuẩn đạo đức của con người, trái với truyền thống cũng như trái pháp luật. Hành vi này xâm hại nghiêm trọng đến tính mạng của chính con ruột mình, đứa trẻ mới chỉ mới chào đời trong vòng 7 ngày tuổi và hoàn toàn không có khả năng nhận thức hoàn thiện cũng như khả năng tự vệ. Việc giết con mới đẻ hay vứt bỏ con không không bởi ý chí độc ác của người mẹ mà do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc do bị rơi vào hoàn cảnh khách quan đặc biệt, bắt buộc người mẹ phải lựa chọn để thực hiện hành vi. Theo hướng dẫn tại Nghị quyết số 04/1986/NQ-HĐTP ngày 29/11/1986 của Hội đồng thẩm phán TANDTC thì khoảng thời gian người mẹ mới sinh con trong vòng 7 ngày còn đang trong trạng thái tâm sinh lý không bình thường, sức khỏe tinh thần của người mẹ còn chịu nhiều tác động của việc sinh con. Chính vì thế, hành vi giết con, vứt bỏ con dẫn đến hậu quả là đứa trẻ chết nếu không phải chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hay trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt khác thì người mẹ phải chịu tội danh giết người. Như vậy đây là dấu hiệu để chuyển hóa tội danh.
Chủ thể đặc biệt của tội giết và vứt bỏ con mới đẻ là người mẹ của chính nạn nhân.
Tình mẫu tử là tình thương yêu rất thiêng liêng, đó là sự hi sinh, người mẹ sẽ luôn chở che, bao bọc đứa con nhỏ bé của mình. Tuy nhiên, chủ thể của tội phạm giết con mới đẻ và vứt bỏ con mới đẻ lại chính là người mẹ – nạn nhân lại chính con ruột của mình mới chào đời 7 ngày. Chủ thể thực hiện hành vi phạm tội có năng lực trách nhiệm hình sự. Khi thực hiện hành vi giết hay vứt bỏ con, người mẹ nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm, hoàn toàn có thể điều khiển được hành vi của bản thân tuy nhiên người mẹ vẫn chấp nhận giết vứt bỏ con, biết con sẽ chết do chịu nhiều áp lực từ bên ngoài mang lại.
Tội giết và vứt bỏ con mới đẻ là tội phạm ít nghiêm trọng
Tội phạm này có chung dấu hiệu gây nguy hiểm cho xã hội nhưng mức độ của tính nguy hiểm cho xã hội khác với các tội danh khác. Dựa trên sự quy định của pháp luật về khung hình phạt và có sự đối chiếu theo quy định pháp luật về phân loại tội phạm đã được quy định trong Bộ luật Hình sự hiện hành, tội giết và vứt bỏ con mới đẻ là tội phạm ít nghiêm trọng.
Phân tích yếu tố cấu thành tội phạm giết và vứt bỏ con mới đẻ
Khách thể của tội phạm giết, vứt bỏ con mới đẻ
Tội phạm đã trực tiếp xâm hại quyền sống của con người cụ thể là quyền trẻ em – quyền được tôn trọng và bảo vệ tính mạng. Đối tượng mà tội phạm này nhắm tới là con 7 ngày tuổi. Để định danh được tội phạm này thì phải hiểu được khái niệm “con mới đẻ”. Theo Bộ luật Hình sự Việt Nam hiện hành thì đối tượng tác động của hành vi phạm tội chính là đứa trẻ mới sinh, đứa trẻ đó phải còn sống trong vòng bảy ngày kể từ khi sinh ra đến khi bị xâm hại. Theo đó, nếu đứa trẻ còn sống từ ngày thứ 8 trở đi bị hành vi xâm phạm thì đối tượng của tội phạm không còn là “con mới đẻ” và lúc này tội phạm này sẽ chuyển sang tội danh khác.
Mặt khách quan của hành vi phạm tội
Hành vi khách quan tội phạm này bao gồm hành vi giết: có thể là bóp cổ, bịt mũi, đâm, chém, đầu độc, bỏ đói,… con mới đẻ hoặc hành vi vứt bỏ: để con tại một nơi nào đó không ở trong gia đình, nơi đứa trẻ bị bỏ rơi ít người qua lại, tiềm ẩn nhiều rủi ro như: cống rãnh, rừng rú,… những hành vi này xâm hại quyền sống của trẻ em. Hành vi giết con mới đẻ là hành vi phạm tội giết người, tuy nhiên nó được định thành một tội danh riêng bởi tính chất đặc biệt cũng như đi kèm thêm các điều kiện đặc biệt. Hành vi vứt con mới đẻ có cùng hậu quả với hành vi giết con mới đẻ là hậu quả khiến đứa trẻ chết. Hậu quả bắt buộc của tội phạm này chính là đứa trẻ chết. Do đó nếu như người mẹ có hành vi nhằm tước đoạt tính mạng của con, vứt con nhưng hậu quả đưa trẻ không chết thì chưa cấu thành tội giết con mới đẻ. Như vậy tội danh giết vứt bỏ con mới đẻ không có trường hợp phạm tội chưa đạt.
Chủ thể của tội phạm
Tội phạm này có chủ thể đặc biệt là chính người mẹ của đứa trẻ, người này đang còn trong trạng thái mới sinh con, có năng lực chịu trách nhiệm hình sự. Trong quá trình thực hiện hành vi phạm tội, trạng thái tinh thần của người mẹ ổn định có khả năng nhận thức được hành vi của mình gây ra nguy hiểm cho xã hội và con của mình sẽ chết. Tuy nhiên, người mẹ vẫn để mặc và mong muốn hậu quả xảy ra.
Xử lý tội giết vứt bỏ con mới đẻ như thế nào?
Điều 124 Bộ luật Hình sự 2015 quy định: người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà có hành vi giết con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi tính từ thời điểm con sinh ra, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Nếu vứt bỏ con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi, khiến đứa trẻ chết thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Nếu đứa trẻ sinh ra và còn sống từ ngày thứ 8 trở đi thì sẽ chuyển hóa thành tội danh giết người. Dựa theo các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ mà áp dụng khung hình phạt tương ứng theo quy định của tội danh giết người đã được nêu trong Bộ luật Hình sự 2015.
Nội dung nêu trên là phần tư vấn, giải đáp thắc mắc pháp luật của chúng tôi giành cho khách hàng. Nếu có vướng mắc hoặc cần hỗ trợ thủ tục pháp lý khác, vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số hotline: 0906.219.525 hoặc email: [email protected]. Xin trân trọng cảm ơn.
Những vấn đề chung về tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ
Định nghĩa con mới đẻ theo quy định của pháp luật
Điều 124 Bộ luật Hình sự 2015 định nghĩa rằng: con mới đẻ là trẻ được sinh ra và còn sống trong 07 ngày tuổi.
Thế nào là tội giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ?
Tội “Giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ” được quy định tại Điều 124 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) đã có sự thay đổi so với Bộ luật Hình sự năm 1999 (sửa đổi 2009). Điểm mới là thay đổi tên điều luật từ “Giết con mới đẻ" thành "Giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ". Đồng thời quy định rõ con mới đẻ là trẻ được sinh ra và còn sống trong vòng 07 ngày tuổi. Có thể thấy điều luật có khai vế độc lập đó là hành vi giết con mới đẻ và hành vi vứt bỏ con mới đẻ theo đó khung hình phạt cũng có sự khác nhau.
Tội giết và vứt con mới đẻ là trường hợp phạm tội của người mẹ, vì chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hay vì rơi vào hoàn cảnh khách quan đặc biệt, người mẹ có hành vi giết con mới đẻ hoặc vứt bỏ con dẫn đến cái chết của đứa trẻ. Hành vi phạm tội này đã xâm phạm trực tiếp tới tính mạng của đứa trẻ một cách trái pháp luật, nạn nhân với tội phạm có mối quan hệ ruột thịt, là đứa con do chính người mẹ sinh ra trong vòng 7 ngày tuổi.
Tội giết và vứt bỏ con mới đẻ thuộc nhóm tội phạm xâm phạm tính mạng sức khoẻ được quy định trong pháp luật hình sự Việt Nam và có những đặc điểm về mặt cấu thành tội phạm như:
Hành vi phạm tội xâm phạm trực tiếp đến tính mạng con người
Nạn nhân bắt buộc ở tội danh này phải là con mới được sinh ra và còn sống trong vòng bảy ngày, đứa trẻ có cùng huyết thống với người người phạm tội. Hành vi phạm tội là do phải chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hay vì rơi vào hoàn cảnh khách quan. Hơn nữa điểm biệt ở đây là hành vi đi ngược với tiêu chuẩn đạo đức của con người, trái với truyền thống cũng như trái pháp luật. Hành vi này xâm hại nghiêm trọng đến tính mạng của chính con ruột mình, đứa trẻ mới chỉ mới chào đời trong vòng 7 ngày tuổi và hoàn toàn không có khả năng nhận thức hoàn thiện cũng như khả năng tự vệ. Việc giết con mới đẻ hay vứt bỏ con không không bởi ý chí độc ác của người mẹ mà do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc do bị rơi vào hoàn cảnh khách quan đặc biệt, bắt buộc người mẹ phải lựa chọn để thực hiện hành vi. Theo hướng dẫn tại Nghị quyết số 04/1986/NQ-HĐTP ngày 29/11/1986 của Hội đồng thẩm phán TANDTC thì khoảng thời gian người mẹ mới sinh con trong vòng 7 ngày còn đang trong trạng thái tâm sinh lý không bình thường, sức khỏe tinh thần của người mẹ còn chịu nhiều tác động của việc sinh con. Chính vì thế, hành vi giết con, vứt bỏ con dẫn đến hậu quả là đứa trẻ chết nếu không phải chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hay trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt khác thì người mẹ phải chịu tội danh giết người. Như vậy đây là dấu hiệu để chuyển hóa tội danh.
Chủ thể đặc biệt của tội giết và vứt bỏ con mới đẻ là người mẹ của chính nạn nhân.
Tình mẫu tử là tình thương yêu rất thiêng liêng, đó là sự hi sinh, người mẹ sẽ luôn chở che, bao bọc đứa con nhỏ bé của mình. Tuy nhiên, chủ thể của tội phạm giết con mới đẻ và vứt bỏ con mới đẻ lại chính là người mẹ – nạn nhân lại chính con ruột của mình mới chào đời 7 ngày. Chủ thể thực hiện hành vi phạm tội có năng lực trách nhiệm hình sự. Khi thực hiện hành vi giết hay vứt bỏ con, người mẹ nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm, hoàn toàn có thể điều khiển được hành vi của bản thân tuy nhiên người mẹ vẫn chấp nhận giết vứt bỏ con, biết con sẽ chết do chịu nhiều áp lực từ bên ngoài mang lại.
Tội giết và vứt bỏ con mới đẻ là tội phạm ít nghiêm trọng
Tội phạm này có chung dấu hiệu gây nguy hiểm cho xã hội nhưng mức độ của tính nguy hiểm cho xã hội khác với các tội danh khác. Dựa trên sự quy định của pháp luật về khung hình phạt và có sự đối chiếu theo quy định pháp luật về phân loại tội phạm đã được quy định trong Bộ luật Hình sự hiện hành, tội giết và vứt bỏ con mới đẻ là tội phạm ít nghiêm trọng.
Phân tích yếu tố cấu thành tội phạm giết và vứt bỏ con mới đẻ
Khách thể của tội phạm giết, vứt bỏ con mới đẻ
Tội phạm đã trực tiếp xâm hại quyền sống của con người cụ thể là quyền trẻ em – quyền được tôn trọng và bảo vệ tính mạng. Đối tượng mà tội phạm này nhắm tới là con 7 ngày tuổi. Để định danh được tội phạm này thì phải hiểu được khái niệm “con mới đẻ”. Theo Bộ luật Hình sự Việt Nam hiện hành thì đối tượng tác động của hành vi phạm tội chính là đứa trẻ mới sinh, đứa trẻ đó phải còn sống trong vòng bảy ngày kể từ khi sinh ra đến khi bị xâm hại. Theo đó, nếu đứa trẻ còn sống từ ngày thứ 8 trở đi bị hành vi xâm phạm thì đối tượng của tội phạm không còn là “con mới đẻ” và lúc này tội phạm này sẽ chuyển sang tội danh khác.
Mặt khách quan của hành vi phạm tội
Hành vi khách quan tội phạm này bao gồm hành vi giết: có thể là bóp cổ, bịt mũi, đâm, chém, đầu độc, bỏ đói,… con mới đẻ hoặc hành vi vứt bỏ: để con tại một nơi nào đó không ở trong gia đình, nơi đứa trẻ bị bỏ rơi ít người qua lại, tiềm ẩn nhiều rủi ro như: cống rãnh, rừng rú,… những hành vi này xâm hại quyền sống của trẻ em. Hành vi giết con mới đẻ là hành vi phạm tội giết người, tuy nhiên nó được định thành một tội danh riêng bởi tính chất đặc biệt cũng như đi kèm thêm các điều kiện đặc biệt. Hành vi vứt con mới đẻ có cùng hậu quả với hành vi giết con mới đẻ là hậu quả khiến đứa trẻ chết. Hậu quả bắt buộc của tội phạm này chính là đứa trẻ chết. Do đó nếu như người mẹ có hành vi nhằm tước đoạt tính mạng của con, vứt con nhưng hậu quả đưa trẻ không chết thì chưa cấu thành tội giết con mới đẻ. Như vậy tội danh giết vứt bỏ con mới đẻ không có trường hợp phạm tội chưa đạt.
Chủ thể của tội phạm
Tội phạm này có chủ thể đặc biệt là chính người mẹ của đứa trẻ, người này đang còn trong trạng thái mới sinh con, có năng lực chịu trách nhiệm hình sự. Trong quá trình thực hiện hành vi phạm tội, trạng thái tinh thần của người mẹ ổn định có khả năng nhận thức được hành vi của mình gây ra nguy hiểm cho xã hội và con của mình sẽ chết. Tuy nhiên, người mẹ vẫn để mặc và mong muốn hậu quả xảy ra.
Xử lý tội giết vứt bỏ con mới đẻ như thế nào?
Điều 124 Bộ luật Hình sự 2015 quy định: người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà có hành vi giết con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi tính từ thời điểm con sinh ra, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Nếu vứt bỏ con do mình đẻ ra trong 07 ngày tuổi, khiến đứa trẻ chết thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Nếu đứa trẻ sinh ra và còn sống từ ngày thứ 8 trở đi thì sẽ chuyển hóa thành tội danh giết người. Dựa theo các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ mà áp dụng khung hình phạt tương ứng theo quy định của tội danh giết người đã được nêu trong Bộ luật Hình sự 2015.
Nội dung nêu trên là phần tư vấn, giải đáp thắc mắc pháp luật của chúng tôi giành cho khách hàng. Nếu có vướng mắc hoặc cần hỗ trợ thủ tục pháp lý khác, vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số hotline: 0906.219.525 hoặc email: [email protected]. Xin trân trọng cảm ơn.
 (20 x 9 cm) (16 x 6 cm) (16 x 5 cm) (16 x 9 cm).jpg&h=186&w=280)
.png&h=186&w=280)
.jpg&h=186&w=280)
