Tìm hiểu khái niệm truất quyền thừa kế và tước quyền thừa kế theo quy định của pháp luật dân sự hiện nay

Tìm hiểu khái niệm truất quyền thừa kế và tước quyền thừa kế theo quy định của pháp luật dân sự hiện nayTruất quyền thừa kế là gì? Tước quyền thừa kế là gì? Hai hình thức này có giống nhau hay không? Hiện nay, pháp luật về vấn đề thừa kế đã được quy định tương đối đầy đủ trong Bộ luật Dân sư năm 2015. Tuy nhiên, hai khái niệm này chưa được giải thích rõ ràng trong các quy định của pháp luật. Bài viết sau sẽ phần nào giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về hai vấn đề này.Pháp luật dân sự hiện nay quy định như thế nào về thừa kế?Thừa kế xét về mặt bản chất chính là sự chuyển dịch tài sản của người đã mất sang người còn sống có quan hệ về mặt nhân thân đối với người đó. Pháp luật chia thừa kế thành hai dạng đó là dạng thừa kế theo pháp luật và thừa kế theo di chúc. Thừa kế theo di chúcTại điều 624 và điều 649 bộ luật dân sự 2015 có quy định:Thừa kế theo di chúc là một hình thức thể hiện ý chí của cá nhân đối với tài sản của mình sau khi chết. Theo đó di chúc là phương thức mà người để lại tài sản chỉ định cho cá nhân, cơ quan, tổ chức được thừa hưởng quyền tài sản của mình.Người có tài sản để lại di chúc định đoạt tài sản của mình sẽ có quyền:- Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế. Đến lúc nà khái niệm truất quyền hưởng di sản thừa kế đã được đặt ra.- Phân chia, định đoạt phần di sản của mình cho từng người thừa kế;- Dành một phần tài sản trong khối di sản để tặng cho, sử dụng vào mục đích thờ cúng;- Chỉ định cá nhân được giữ di chúc, quản lý, phân chia di sản Thừa kế theo pháp luậtLà việc phân chia di sản thừa kế mà người chết để lại không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp. Việc phân chia di sản thừa kế sẽ theo quy định của pháp luật và thứ tự phân chia sẽ theo hàng thừa kế.Vậy hiểu thế nào là truất quyền thừa kế?Truất có nghĩa là không cho phép một người, nhóm người được hưởng cái quyền đáng lẽ ra họ được hưởng. Truất quyền thừa kế ở đây có thể hiểu là không cho phép hưởng di sản thừa kế của người chết để lại. Nếu không bị truất quyền thừa kế thì người thừa kế đương nhiên sẽ được hưởng di sản của người chết để lại. Người lập di chúc có quyền chỉ định một hoặc nhiều người thừa kế; song song với đó là việc truất quyền hưởng di sản của mình để lại. Nếu trong di chúc thể hiện rõ ý chí truất quyền thừa kế thì người bị truất quyền hưởng di sản sẽ không được hưởng lợi ích gì từ phần di sản, cho dù người đó có đầy đủ điều kiện để được chia di sản thừa kế theo pháp luật.Những trường hợp người thừa kế bị truất quyền thừa kế di sảnCó hai trường hợp bị truất quyền thừa kế đó là truất quyền thừa kế theo di chúc và truất quyền thừa kế theo pháp luật. Truất quyền thừa kế theo di chúcTrường hợp này là người lập di chúc thể hiện ý chí không cho người thừa kế được hưởng di sản của mình. Nguyên nhân của việc này có thể xuất phát từ những mâu thuẫn cá nhân, không có sự tin tưởng của người để lại di sản.Truất quyền thừa kế theo pháp luậtNếu người thừa kế vi phạm những lỗi sau thì cũng bị pháp luật truất quyền thừa kế:- Người đã bị kết án về những hành vi như: cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ;  ngược đãi, hành hạ nghiêm trọng người để lại di sản;- Xâm phạm nghiêm trọng tới danh dự, nhân phẩm của người để lại di sản;- Người có hành vi vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng của người để lại di sản;- Đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe những người cùng thừa kế khác nhằm mục đích chiếm đoạt phần di sản mà nạn nhân có quyền được hưởng;- Thực hiện hành vi lừa dối, cưỡng ép, ngăn cản việc lập di chúc của người để lại di sản;- Làm giả, hủy, sửa chữa, che dấu di chúc để hưởng di sản trái với ý chí, nguyện vọng của người để lại di sảnTrường hợp ngoại lệ, nếu người để lại di sản đã biết trước những hành vi vi phạm này của người thừa kế nhưng bỏ qua, vẫn đồng ý cho họ được hưởng di sản của mình thì phải nêu rõ ý chí này di chúc nếu không người thừa kế sẽ bị truất quyền thừa kế theo quy định của pháp luật.Trình tự, thủ tục truất quyền thừa kế theo quy định của pháp luậtTruất quyền thừa kế trực tiếpThủ tục này phải được thực hiện bằng văn bản và yêu cầu có xác nhận của người làm chứng. Văn bản truất quyền thừa kế thông thường là di chúc. Trong nội dung di chúc của mình thì người để lại di sản ghi rõ việc truất quyền thừa kế di sản của ai, họ tên đầy đủ kèm ngày tháng năm sinh và địa chỉ sinh sống, làm việc. Nêu rõ trong di chúc của mình lý do người đó bị truất quyền thừa kế.  Đây gọi là hình thức truất quyền thừa kế trực tiếpTruất quyền thừa kế gián tiếpỞ hình thức này thì người để lại di sản sẽ tiến hành lập di chúc định đoạt tài sản của mình. Lúc này nếu không chỉ định một cá nhân nào nhất định được hưởng di sản của mình. Có thể hiểu rằng lúc này người được quyền thừa kế theo pháp luật không được đề cập trong di chúc. Người để lại di sản không đề cập đến họ cũng không nêu rõ nguyên nhân tại sao họ không được đề cập đến trong di chúc và không được hưởng di sản thừa kế.Khái niệm tước quyền thừa kếTước quyền thừa kế được hiểu là người thừa kế theo pháp luật và người thừa kế theo di chúc đáng lẽ được hưởng di sản thừa kế nhưng do có hành vi trái với quy định đạo đức và quy định của pháp luật xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe,…người để lại di sản những hành Những trường hợp bị tước quyền thừa kế theo quy định của pháp luật hiện nayNgười bị tước quyền thừa kế theo quy định tại khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự năm 2015 khi có những hành vi như sau:- Người bị tước quyền thừa kế nếu đã bị kết án về các tội danh có tính: xâm phạm tính mạng, sức khỏe, ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm người để lại di sản.- Bị tước quyền thừa kế nếu người đó vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng của mình đối người để lại di sản. Những người có quan hệ nghĩa vụ nuôi dưỡng theo luật hôn nhân gia đình với người để lại di sản thừa kế có quan hệ: ông, bà, cháu hoặc anh, chị, em.- Người đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe người thừa kế khác. Mục đích của hành vi xâm phạm này là nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà nạn nhân đáng ra có quyền được hưởng.- Người bị tước quyền thừa kế di sản nếu như có hành vi cưỡng ép, ngăn cản , lừa dối người để lại di sản khi người đó tiến hành lập di chúc; hoặc thực hiện hành vi làm giả, sửa chữa, che dấu, tiêu hủy di chúc để được hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với mong muốn của người để lại di sản.Phân biệt sự khác nhau giữa truất quyền thừa kế và tước quyền thừa kếAi có quyền  thực hiện việc tước quyền thừa kế, truất quyền thừa kế?Nếu tước quyền thừa kế là việc người đáng lẽ sẽ phải được hưởng di sản theo quy định của pháp luật dân sự, nhưng lại bị pháp luật tước đi quyền hưởng di sản vì họ gây ra những hành vi trái pháp luật, trái đạo đức. Như vậy họ có thể là người được hưởng di sản thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật, và quyền hưởng di sản của họ là do vi phạm quy định mà bị pháp luật không cho phép họ được hưởng quyền đó.Truất quyền thừa kế là việc người để lại di sản thừa kế thực hiện, ý chí nguyện vọng của người đó được thể hiện trong di chúc và có hoặc không có lý do ghi rõ trong di chúc.Về chủ thể bị tước quyền thừa kế, truất quyền thừa kế:Tước quyền thừa kế di sản: chủ thể có thể là những người thừa kế theo pháp luật nếu người chết không để lại di chúc hoặc di chúc không hợp pháp và những người thừa kế theo di chúc mà người để lại di sản đã lập trước đó.Truất quyền thừa kế di sản: Chủ thể chỉ là những người thừa kế theo pháp luật. Người lập di chúc truất quyền của những người thừa kế bằng cách ghi rõ ý chí của mình trong di chúc là không cho phép người đó hưởng tài sản của mình sau khi chết.Thông tin được cung cấp bởi đội ngũ pháp lý của Công ty Luật Bright Legal. Nếu khách hàng có nhu cầu giải đáp thông tin, hỗ trợ thủ tục pháp lý liên quan vui lòng liên hệ với chúng tôi theo thông tin: Công ty Luật Bright LegalEmail: [email protected] Điện thoại:  0906.219.525