Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ khi nào? Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự không áp dụng trong trường hợp nào?
Trong lĩnh vực tố tụng dân sự, thời hiệu khởi kiện đóng vai trò quan trọng nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên đương sự, cũng như góp phần duy trì sự ổn định trong quan hệ xã hội và pháp luật. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về thời điểm bắt đầu tính thời hiệu khởi kiện cũng như những trường hợp pháp luật không áp dụng thời hiệu này. Việc xác định chính xác "thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ khi nào?" và "khi nào thì thời hiệu khởi kiện không được áp dụng?" là yếu tố then chốt để bảo vệ quyền lợi của các bên và bảo đảm quá trình tố tụng diễn ra đúng quy định pháp luật.
03/07/2025
Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ khi nào?
Căn cứ khoản 1 Điều 184 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định như sau:
Thời hiệu khởi kiện, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự
- Thời hiệu khởi kiện, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự được thực hiện theo quy định của Bộ luật dân sự.
- Tòa án chỉ áp dụng quy định về thời hiệu theo yêu cầu áp dụng thời hiệu của một bên hoặc các bên với điều kiện yêu cầu này phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ việc.
Người được hưởng lợi từ việc áp dụng thời hiệu có quyền từ chối áp dụng thời hiệu, trừ trường hợp việc từ chối đó nhằm mục đích trốn tránh thực hiện nghĩa vụ.
Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 1 Điều 154 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:
Bắt đầu thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự
- Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
- Thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự được tính từ ngày phát sinh quyền yêu cầu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Đối chiếu quy định trên, như vậy, thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự không áp dụng trong trường hợp nào?
Theo quy Điều 155 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:
Không áp dụng thời hiệu khởi kiện
Thời hiệu khởi kiện không áp dụng trong trường hợp sau đây:
- Yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản.
- Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.
- Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai.
- Trường hợp khác do luật quy định.
Theo đó, thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự không áp dụng trong trường hợp sau:
- Yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản.
- Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.
- Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai.
- Trường hợp khác do luật quy định.
Thời gian nào là thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự?
Theo quy định tại Điều 156 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:
Thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự
Thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự là khoảng thời gian xảy ra một trong các sự kiện sau đây:
- Sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan làm cho chủ thể có quyền khởi kiện, quyền yêu cầu không thể khởi kiện, yêu cầu trong phạm vi thời hiệu.
Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.
Trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ dân sự không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền, nghĩa vụ dân sự của mình;
- Chưa có người đại diện trong trường hợp người có quyền khởi kiện, người có quyền yêu cầu là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự;
- Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự chưa có người đại diện khác thay thế trong trường hợp sau đây:
- a) Người đại diện chết nếu là cá nhân, chấm dứt tồn tại nếu là pháp nhân;
- b) Người đại diện vì lý do chính đáng mà không thể tiếp tục đại diện được.
Như vậy, thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự là khoảng thời gian xảy ra một trong các sự kiện sau đây:
- Sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan làm cho chủ thể có quyền khởi kiện, quyền yêu cầu không thể khởi kiện, yêu cầu trong phạm vi thời hiệu.
Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.
Trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ dân sự không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền, nghĩa vụ dân sự của mình;
- Chưa có người đại diện trong trường hợp người có quyền khởi kiện, người có quyền yêu cầu là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự;
- Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự chưa có người đại diện khác thay thế trong trường hợp sau đây:
+ Người đại diện chết nếu là cá nhân, chấm dứt tồn tại nếu là pháp nhân;
+ Người đại diện vì lý do chính đáng mà không thể tiếp tục đại diện được.
Trường hợp cần tư vấn chi tiết, khách hàng có thể liên hệ với chúng tôi theo địa chỉ:
Công ty Luật TNHH Bright Legal - Khách hàng là trọng tâm
Trụ sở chính:
Địa chỉ: Lô 128 Sunrise K, The Manor Central Park, đường Nguyễn Xiển, phường Đại Kim, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội.
Điện thoại: 0866.625.968 - 0866375617
Hotline: 0913899635 - 0906219525
Email: [email protected]
Chi nhánh Kiên Giang
Địa chỉ: Số 254 Nguyễn Trung Trực, phường Dương Đông, Tp. Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang
Điện thoại: 0775.921.888
Email: [email protected]
Chi nhánh Hà Tĩnh
Địa chỉ: Số 03 Lý Nhật Quang, thị trấn Thạnh Hà, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh
Điện thoại: 0906219525 - 0963331555
Luật sư tranh tụng 🞄 27/06/2025
Quyền thu thập chứng cứ là công cụ quan trọng giúp luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho bị can, bị cáo và các đương sự trong tố tụng hình sự. Tuy nhiên, trên thực tế, quyền này vẫn còn bị hạn chế bởi quy định pháp luật chưa đồng bộ và cách hiểu chưa thống nhất giữa các cơ quan tiến hành tố tụng. Trong bối cảnh cải cách tư pháp, việc hoàn thiện pháp luật để đảm bảo quyền thu thập chứng cứ cho luật sư là yêu cầu cấp thiết, góp phần nâng cao tính tranh tụng và bảo đảm công lý trong hoạt động tố tụng hình sự.
Luật sư tranh tụng 🞄 27/06/2025
Quyền thu thập chứng cứ là công cụ quan trọng giúp luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho bị can, bị cáo và các đương sự trong tố tụng hình sự. Tuy nhiên, trên thực tế, quyền này vẫn còn bị hạn chế bởi quy định pháp luật chưa đồng bộ và cách hiểu chưa thống nhất giữa các cơ quan tiến hành tố tụng. Trong bối cảnh cải cách tư pháp, việc hoàn thiện pháp luật để đảm bảo quyền thu thập chứng cứ cho luật sư là yêu cầu cấp thiết, góp phần nâng cao tính tranh tụng và bảo đảm công lý trong hoạt động tố tụng hình sự.
Dân sự 🞄 06/06/2025
Ngày 23/5/2025, Công ty Luật TNHH Bright Legal đại diện cho bà Nguyễn Thị N tham gia phiên tòa sơ thẩm giải quyết vụ án "Tranh chấp quyền sử dụng đất cùng tài sản gắn liền với đất”
Dân sự 🞄 06/06/2025
Ngày 23/5/2025, Công ty Luật TNHH Bright Legal đại diện cho bà Nguyễn Thị N tham gia phiên tòa sơ thẩm giải quyết vụ án "Tranh chấp quyền sử dụng đất cùng tài sản gắn liền với đất”
Dân sự 🞄 03/07/2025
Thuận tình ly hôn là thủ tục pháp lý được thực hiện khi cả hai vợ chồng cùng đồng ý chấm dứt hôn nhân và đã thỏa thuận được các vấn đề liên quan như con chung, tài sản. Một trong những vấn đề được quan tâm là thời gian giải quyết thuận tình ly hôn kéo dài bao lâu?
Dân sự 🞄 03/07/2025
Thuận tình ly hôn là thủ tục pháp lý được thực hiện khi cả hai vợ chồng cùng đồng ý chấm dứt hôn nhân và đã thỏa thuận được các vấn đề liên quan như con chung, tài sản. Một trong những vấn đề được quan tâm là thời gian giải quyết thuận tình ly hôn kéo dài bao lâu?
Dân sự 🞄 03/07/2025
Thời hiệu khởi kiện là yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên trong quan hệ hợp đồng. Bộ luật Dân sự quy định rõ về thời hiệu khởi kiện tranh chấp hợp đồng, đồng thời xác lập cách thức xử lý của tòa án khi thời hiệu đã hết. Bài viết này sẽ làm rõ quy định pháp luật hiện hành về thời hiệu khởi kiện hợp đồng và phân tích hướng xử lý của tòa án trong các trường hợp hết thời hiệu.
Dân sự 🞄 03/07/2025
Thời hiệu khởi kiện là yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên trong quan hệ hợp đồng. Bộ luật Dân sự quy định rõ về thời hiệu khởi kiện tranh chấp hợp đồng, đồng thời xác lập cách thức xử lý của tòa án khi thời hiệu đã hết. Bài viết này sẽ làm rõ quy định pháp luật hiện hành về thời hiệu khởi kiện hợp đồng và phân tích hướng xử lý của tòa án trong các trường hợp hết thời hiệu.