Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở là một trong những quyền hiến định cơ bản của công dân, được pháp luật Việt Nam tôn trọng và bảo vệ nghiêm ngặt. Tuy nhiên, trong thực tế, không ít trường hợp cá nhân có hành vi tự ý xâm nhập vào nhà ở của người khác mà không được sự đồng ý, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền riêng tư, an toàn và trật tự xã hội. Những hành vi này không chỉ vi phạm đạo đức xã hội mà còn có thể bị xử lý hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự. Vậy hành vi xâm nhập gia cư bất hợp pháp bị xử lý như thế nào? Bài viết sau sẽ phân tích các quy định pháp luật hiện hành và làm rõ căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi vi phạm này.
24/07/2025
Theo quy định tại Điều 158 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi khoản 31 Điều 1 Bộ luật Hình sự sửa đổi 2017 quy định về tội xâm phạm chỗ ở của người khác như sau:
Tội xâm phạm chỗ ở của người khác
- Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây xâm phạm chỗ ở của người khác, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:
- a) Khám xét trái pháp luật chỗ ở của người khác;
- b) Đuổi trái pháp luật người khác ra khỏi chỗ ở của họ;
- c) Chiếm giữ chỗ ở hoặc cản trở trái pháp luật người đang ở hoặc người đang quản lý hợp pháp vào chỗ ở của họ;
- d) Xâm nhập trái pháp luật chỗ ở của người khác.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
- a) Có tổ chức;
- b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
- c) Phạm tội 02 lần trở lên;
- d) Làm người bị xâm phạm chỗ ở tự sát;
đ) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
- Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Theo đó, người thực hiện hành vi xâm phạm chỗ ở của người khác hay xâm phạm gia cư bất hợp pháp có thể bị xử lý hình sự theo các hình thức như sau tùy từng trường hợp
- Phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm.
- Phạt tù: Cao nhất là 05 năm và mức thấp nhất là 03 tháng.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Những ai có quyền tố cáo? Quyền tố cáo của công dân trong tố tụng hình sự được quy định thế nào?
Căn cứ theo Điều 32 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định về bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hình sự như sau:
Bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hình sự
Cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền khiếu nại, cá nhân có quyền tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động tố tụng hình sự của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc của bất cứ cá nhân nào thuộc các cơ quan đó.
Cơ quan, người có thẩm quyền phải tiếp nhận, xem xét và giải quyết khiếu nại, tố cáo kịp thời, đúng pháp luật; gửi văn bản kết quả giải quyết cho người khiếu nại, tố cáo, cơ quan, tổ chức khiếu nại và có biện pháp khắc phục.
Trình tự, thủ tục, thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo do Bộ luật này quy định.
Nghiêm cấm việc trả thù người khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu khống người khác.
Đồng thời tại Điều 478 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định về người có quyền tố cáo như sau:
Người có quyền tố cáo
Cá nhân có quyền tố cáo với cơ quan, người có thẩm quyền về hành vi vi phạm pháp luật của bất kỳ người có thẩm quyền tiến hành tố tụng nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Theo đó, ai cũng có quyền tố cáo đến cơ quan có thẩm quyền nếu có căn cứ cho rằng có hành vi vi phạm pháp luật đang xâm hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Bên cạnh đó, người tố cáo khi thực hiện tố cáo cần chú ý đến quyền và nghĩa vụ của mình theo quy định tại Điều 479 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 để đảm bảo quy trình tố cáo diễn ra đúng theo quy định pháp luật.
Để được tư vấn chi tiết hơn, khách hàng vui lòng liên hệ với chúng tôi theo địa chỉ:
Công ty Luật TNHH Bright Legal
Trụ sở chính:
Địa chỉ: Lô 128 Sunrise K, The Manor Central Park, đường Nguyễn Xiển, phường Thanh Liệt, thành phố Hà Nội
Điện thoại: 0866.625.968 - 0866.375.617
Hotline: 0913.899.635 - 0906.219.525
Email: [email protected]
Chi nhánh An Giang:
Địa chỉ: Phòng 2A, số 254 Nguyễn Trung Trực, đặc khu Phú Quốc, tỉnh An Giang
Điện thoại: 0775.921.888
Email: [email protected]
Chi nhánh Hà Tĩnh:
Địa chỉ: Số 03 Lý Nhật Quang, xã Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh
Điện thoại: 0906.219.525 - 0963.331.555
Luật sư tranh tụng 🞄 27/06/2025
Quyền thu thập chứng cứ là công cụ quan trọng giúp luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho bị can, bị cáo và các đương sự trong tố tụng hình sự. Tuy nhiên, trên thực tế, quyền này vẫn còn bị hạn chế bởi quy định pháp luật chưa đồng bộ và cách hiểu chưa thống nhất giữa các cơ quan tiến hành tố tụng. Trong bối cảnh cải cách tư pháp, việc hoàn thiện pháp luật để đảm bảo quyền thu thập chứng cứ cho luật sư là yêu cầu cấp thiết, góp phần nâng cao tính tranh tụng và bảo đảm công lý trong hoạt động tố tụng hình sự.
Luật sư tranh tụng 🞄 27/06/2025
Quyền thu thập chứng cứ là công cụ quan trọng giúp luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho bị can, bị cáo và các đương sự trong tố tụng hình sự. Tuy nhiên, trên thực tế, quyền này vẫn còn bị hạn chế bởi quy định pháp luật chưa đồng bộ và cách hiểu chưa thống nhất giữa các cơ quan tiến hành tố tụng. Trong bối cảnh cải cách tư pháp, việc hoàn thiện pháp luật để đảm bảo quyền thu thập chứng cứ cho luật sư là yêu cầu cấp thiết, góp phần nâng cao tính tranh tụng và bảo đảm công lý trong hoạt động tố tụng hình sự.
Hình sự 🞄 24/06/2025
Dự thảo Bộ luật Hình sự (BLHS) sửa đổi, bổ sung năm 2025, đang được Quốc hội thảo luận, đã đưa ra nhiều thay đổi quan trọng trong chính sách hình sự của Việt Nam. Một trong những nội dung thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận là đề xuất giảm án tử hình đối với một số tội danh. Động thái này không chỉ thể hiện sự thay đổi trong quan điểm về hình phạt mà còn đặt ra nhiều vấn đề cần xem xét, từ tính răn đe của pháp luật đến hiệu quả phòng chống tội phạm và bảo vệ quyền con người.
Hình sự 🞄 24/06/2025
Dự thảo Bộ luật Hình sự (BLHS) sửa đổi, bổ sung năm 2025, đang được Quốc hội thảo luận, đã đưa ra nhiều thay đổi quan trọng trong chính sách hình sự của Việt Nam. Một trong những nội dung thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận là đề xuất giảm án tử hình đối với một số tội danh. Động thái này không chỉ thể hiện sự thay đổi trong quan điểm về hình phạt mà còn đặt ra nhiều vấn đề cần xem xét, từ tính răn đe của pháp luật đến hiệu quả phòng chống tội phạm và bảo vệ quyền con người.
Hình sự 🞄 10/06/2025
Luật sư Hình sự tại Bright Legal chuyên tư vấn, bào chữa cho bị can, bị cáo và hỗ trợ pháp lý cho người bị hại trong các vụ án hình sự như: lừa đảo chiếm đoạt tài sản, giết người, ma túy, hiếp dâm, trộm cắp, án oan…
Hình sự 🞄 10/06/2025
Luật sư Hình sự tại Bright Legal chuyên tư vấn, bào chữa cho bị can, bị cáo và hỗ trợ pháp lý cho người bị hại trong các vụ án hình sự như: lừa đảo chiếm đoạt tài sản, giết người, ma túy, hiếp dâm, trộm cắp, án oan…
Hành chính 🞄 24/07/2025
Ngày 1 tháng 7 năm 2025, cùng với việc tổ chức lại sắp xếp các đơn vị hành chính và thành lập hàng loạt Tòa án nhân dân khu vực, Tòa án nhân dân tối cao chính thức tiếp nhận thêm nhiệm vụ và thẩm quyền mới theo Nghị quyết 01/2025/NQ‑HĐTP do Hội đồng Thẩm phán ban hành. Theo đó, từ ngày này trở đi, TANDTC sẽ đảm trách việc xem xét giám đốc thẩm, tái thẩm các bản án, quyết định của các cấp tòa; thực hiện giải quyết tố cáo và khiếu nại nội bộ liên quan đến thẩm phán, chánh án các cấp; đồng thời giải quyết bồi thường Nhà nước theo quy định mới được Quốc hội thông qua.Việc mở rộng chức năng này không chỉ thể hiện sự tinh gọn bộ máy, mà còn khẳng định vị thế quan trọng của Tòa án nhân dân tối cao trong hệ thống tư pháp sau khi hoàn thiện toàn diện công tác sắp xếp hành chính cấp tỉnh, huyện từ ngày 1/7/2025.
Hành chính 🞄 24/07/2025
Ngày 1 tháng 7 năm 2025, cùng với việc tổ chức lại sắp xếp các đơn vị hành chính và thành lập hàng loạt Tòa án nhân dân khu vực, Tòa án nhân dân tối cao chính thức tiếp nhận thêm nhiệm vụ và thẩm quyền mới theo Nghị quyết 01/2025/NQ‑HĐTP do Hội đồng Thẩm phán ban hành. Theo đó, từ ngày này trở đi, TANDTC sẽ đảm trách việc xem xét giám đốc thẩm, tái thẩm các bản án, quyết định của các cấp tòa; thực hiện giải quyết tố cáo và khiếu nại nội bộ liên quan đến thẩm phán, chánh án các cấp; đồng thời giải quyết bồi thường Nhà nước theo quy định mới được Quốc hội thông qua.Việc mở rộng chức năng này không chỉ thể hiện sự tinh gọn bộ máy, mà còn khẳng định vị thế quan trọng của Tòa án nhân dân tối cao trong hệ thống tư pháp sau khi hoàn thiện toàn diện công tác sắp xếp hành chính cấp tỉnh, huyện từ ngày 1/7/2025.
Hành chính 🞄 24/07/2025
Trong thi hành án dân sự, việc kê biên, xử lý tài sản của người phải thi hành án là biện pháp bắt buộc nhằm bảo đảm nghĩa vụ thi hành theo bản án, quyết định của Tòa án. Tuy nhiên, trên thực tế có nhiều trường hợp người phải thi hành án chỉ sở hữu duy nhất một ngôi nhà là nơi đang sinh sống cùng gia đình. Điều này đặt ra câu hỏi pháp lý quan trọng: Liệu ngôi nhà duy nhất đó có bị kê biên để thi hành án hay không? Câu trả lời không chỉ phụ thuộc vào quyền sở hữu tài sản mà còn liên quan đến chính sách nhân đạo, bảo đảm quyền có chỗ ở tối thiểu cho công dân theo Hiến pháp và pháp luật hiện hành. Bài viết sẽ làm rõ các quy định pháp luật và thực tiễn áp dụng liên quan đến vấn đề này.
Hành chính 🞄 24/07/2025
Trong thi hành án dân sự, việc kê biên, xử lý tài sản của người phải thi hành án là biện pháp bắt buộc nhằm bảo đảm nghĩa vụ thi hành theo bản án, quyết định của Tòa án. Tuy nhiên, trên thực tế có nhiều trường hợp người phải thi hành án chỉ sở hữu duy nhất một ngôi nhà là nơi đang sinh sống cùng gia đình. Điều này đặt ra câu hỏi pháp lý quan trọng: Liệu ngôi nhà duy nhất đó có bị kê biên để thi hành án hay không? Câu trả lời không chỉ phụ thuộc vào quyền sở hữu tài sản mà còn liên quan đến chính sách nhân đạo, bảo đảm quyền có chỗ ở tối thiểu cho công dân theo Hiến pháp và pháp luật hiện hành. Bài viết sẽ làm rõ các quy định pháp luật và thực tiễn áp dụng liên quan đến vấn đề này.
Dân sự 🞄 24/07/2025
Ngày 1 tháng 7 năm 2025 ghi dấu mốc quan trọng trong hệ thống thi hành án dân sự tại Việt Nam khi Cục Quản lý Thi hành án dân sự chính thức đi vào hoạt động—thay thế mô hình Tổng cục Thi hành án dân sự, theo Quyết định 1898/QĐ‑BTP do Bộ trưởng Bộ Tư pháp ký ngày 25/6/2025Cục đặt tại Hà Nội, trực thuộc Bộ Tư pháp, sở hữu tư cách pháp nhân, con dấu Quốc huy và tài khoản riêng tại Kho bạc Nhà nước với vai trò là cơ quan chuyên trách, Cục có nhiệm vụ tham mưu, giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước và điều phối tổ chức thi hành pháp luật về thi hành án dân sự, thi hành án hành chính và hoạt động thừa phát lại; đồng thời thực hiện các chức năng về đào tạo, hướng dẫn nghiệp vụ, kiểm tra, giám sát và đề xuất hoàn thiện chính sách
Dân sự 🞄 24/07/2025
Ngày 1 tháng 7 năm 2025 ghi dấu mốc quan trọng trong hệ thống thi hành án dân sự tại Việt Nam khi Cục Quản lý Thi hành án dân sự chính thức đi vào hoạt động—thay thế mô hình Tổng cục Thi hành án dân sự, theo Quyết định 1898/QĐ‑BTP do Bộ trưởng Bộ Tư pháp ký ngày 25/6/2025Cục đặt tại Hà Nội, trực thuộc Bộ Tư pháp, sở hữu tư cách pháp nhân, con dấu Quốc huy và tài khoản riêng tại Kho bạc Nhà nước với vai trò là cơ quan chuyên trách, Cục có nhiệm vụ tham mưu, giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước và điều phối tổ chức thi hành pháp luật về thi hành án dân sự, thi hành án hành chính và hoạt động thừa phát lại; đồng thời thực hiện các chức năng về đào tạo, hướng dẫn nghiệp vụ, kiểm tra, giám sát và đề xuất hoàn thiện chính sách