Hiểu thế nào về khái niệm giật hụi - Giật hụi có bị xử lý hình sự hay không?

Hụi hay phường, họ là những tên gọi khác của một loại giao dịch về tài sản sớm diễn ra ở nhiều nước trên thế giới và chính vì vậy cũng được pháp luật công nhận và điều chỉnh. Tuy nhiên, hiện nay việc chơi hụi đã bị một số đối tượng lợi dụng để cho vay nặng lãi, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người khác một cách trái pháp luật. Đã có không ít trường hợp giật hụi với số tiền lên tới hàng trăm tỷ đồng, gây hoang mang bức xúc trong dư luận. Vậy, giật hụi là gì? Giật hụi có bị xử lý hình sự hay không? Cùng Luật Bright Legal tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây.

Chơi hụi là gì?

Điều 471 Bộ luật Dân sự 2015 có định nghĩa chơi hụi như sau:
Họ, hụi, biêu, phường là hình thức giao dịch về tài sản theo tập quán, trên cơ sở thỏa thuận của một nhóm người cùng nhau định ra số người tham gia, thời gian, số tiền hoặc tài sản khác, cách thức đóng góp, nhận hụi và quyền, nghĩa vụ của các thành viên khi tham gia.
Như vậy, hụi là hình thức giao dịch dân sự hợp pháp liên quan đến tài sản trên cơ sở thỏa thuận của một nhóm người. Những người này tập hợp nhau lại cùng nhau hùn vốn, có tính đến lãi suất, quyền và trách nhiệm của thành viên khi tham gia. Và xét về bản chất, hụi là hoạt động góp vốn của một nhóm người cho một người có uy tín ở địa phương sử dụng, thay phiên nhau lĩnh hụi để nhằm tương trợ nhau trong cuộc sống, kinh doanh.
Thời gian gần đây, chơi hụi tồn tại khá nhiều rủi ro để thu hút thêm nhiều người đóng góp tiền hình thức này đã dần biến tướng thành một hình thức huy động vốn với lãi suất cao.

Điều kiện của chủ hụi và thành viên hụi

Chủ hụi có điều kiện sau:

- Chủ hụi là người từ đủ mười tám tuổi trở lên, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự
- Nếu các thành viên tự tổ chức dây hụi thì người được hơn nửa tổng số thành viên bầu sẽ là chủ hụi.
- Chủ hụi phải đáp ứng các điều kiện khác dựa theo thỏa thuận của những người tham gia dây hụi.

Thành viên hụi có điều kiện:

- Thành viên tham gia dây hụi là người từ đủ 18 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự;
- Người từ đủ mười lăm tuổi đến dưới mười tám tuổi có tài sản riêng có thể là thành viên của dây hụi.
- Thành viên có những điều kiện khác tùy theo sự thỏa thuận của những người tham gia dây hụi.

Giật hụi là gì?

Giật hụi là việc tới thời gian lĩnh hụi mà không tìm ra chủ hụi.

Những trường hợp giật hụi phổ biến hiện nay

Hiện nay tình trạng “giật hụi”, “bể hụi” diễn ra ngày càng nhiều và số tiền thiệt hại là vô cùng lớn. Dựa vào một số quy định pháp luật hiện hành điều chỉnh vấn đề phường, hụi thì có thể khái quát một số trường hợp giật hụi phổ biến như:

Chủ hụi mất khả năng thanh toán, chưa bỏ trốn

Điều 18 Nghị định 19/2019/NĐ-CP thì nghĩa vụ của chủ hụi là giao tiền hụi cho các hụi viên khi đến kỳ. Nếu đến kỳ hạn chủ hụi mất khả năng thanh toán thì cũng được xem là một trường hợp của giật hụi. Giật hụi là khi chủ hụi không thực hiện các nghĩa vụ của mình như:
- Thông báo việc thay đổi nơi cư trú của mình cho các thành viên được biết;
- Thông báo đầy đủ về số lượng dây hụi; kỳ mở hụi, phần hụi; số lượng thành viên tham gia của từng dây hụi mà mình đang làm chủ hụi cho những người đang có nhu cầu gia nhập dây hụi.
- Đến kỳ lĩnh hụi thì phải giao lại phần hụi cho thành viên.
- Nếu đến kỳ mở hụi mà có thành viên không góp phần hụi thì chủ hụi nộp thay cho phần còn thiếu đó trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
- Khi các thành viên dây hụi yêu cầu, chủ hụi phải để các thành viên xem, sao chụp sổ hụi cũng như cung cấp các thông tin liên quan.
- Thông báo bằng văn bản cho UBND cấp xã nơi mình cư trú về việc tổ chức dây hụi có giá trị trên 100 triệu đồng hoặc tổ chức từ 2 dây hụi trở lên được tổ chức tại địa phương.

Chủ hụi bỏ trốn cùng với số tiền đóng góp của thành viên

Hành vi bỏ trốn cùng với số tiền hụi của các thành viên đóng góp là hành vi cố ý trốn tránh nghĩa vụ thanh toán tiền cho các hụi viên khi đến hạn. Hành vi này có thể cấu thành tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại khoản 35 Điều 1 Luật hình sự sửa đổi 2017.

Người dân chơi hụi cần làm gì khi bị giật hụi? Giật hụi có bị xử lý hình sự hay không?

Trong thời gần đây nhiều trường hợp giật hụi đã xảy ra ở các địa phương khắp cả nước với tính chất và mức độ thiệt hại ngày càng nghiêm trọng, số tiền bị chủ hụi giật lên tới hàng trăm tỷ đồng. Tuy nhiên, phần lớn các vụ việc này cơ quan công an còn đang lúng túng trong việc xử lý bởi quan điểm cho rằng đây là vụ việc dân sự, khó có thể xử lý hình sự theo như đơn tố cáo của những người tham gia dây hụi bị thiệt hại.

Xử lý tranh chấp phát sinh từ chơi hụi

Về nguyên tắc trong trường hợp có tranh chấp về hụi hay phát sinh từ chơi hụi thì tranh chấp đó được giải quyết bằng phương pháp thương lượng, hoà giải hoặc yêu cầu Tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật.
Nếu thấy có dấu hiệu của tội hình sự thì cá nhân, tổ chức liên quan có quyền đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người có hành vi cho lợi dụng việc chơi hụi để cho vay lãi nặng, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản hay núp bóng để huy động vốn trái pháp luật hoặc các hành vi vi phạm pháp luật khác.

Truy cứu trách nhiệm hình sự với hành vi giật hụi

Như đã phân tích hành vi giật hụi nếu đầy đủ các yếu tố có thể cấu thành các tội danh như: lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo quy định của BLHS 2015.
Trên đây là một số thông tin hữu ích về hụi và giật hụi để quý khách tham khảo. Qua đó, giúp khách hàng nhận thấy rủi ro tiềm ẩn đối với hoạt động này là rất lớn. Việc xử lý hậu quả của những vụ giật hụi gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí là còn bị bỏ ngỏ. Do đó, quý khách nên cân nhắc kỹ trước khi tham gia hoạt động chơi hụi này để hạn chế những rủi ro đáng tiếc xảy ra. Hãy sử dụng tài sản của mình một cách thông minh và linh hoạt. Nếu có vấn đề gì còn chưa rõ hay cần tư vấn thêm các vấn đề pháp lý liên quan, quý khách đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua kênh thông tin sau đây:
Công ty TNHH Luật Bright Legal
Email: [email protected]
Điện thoại: 0906.219.525
Trân trọng cảm ơn!

Bạn vừa đọc bài viết Hiểu thế nào về khái niệm giật hụi - Giật hụi có bị xử lý hình sự hay không? thuộc trang Tin tức chuyên ngành trên website: brl.vn. Hẹn gặp bạn ở những bài viết sau.

Nguyễn Ngọc Giang